Kredi faizlerindeki düşüşle birlikte vatandaşın ev alma maliyeti önemli ölçüde düşerken, devlet, evlenmek ve ev sahibi olmak isteyenler için destekleri artırmaya devam ediyor. 2019 yılı içinde konut desteğinde katkı 24 bin 476 liraya çıkarılırken, çeyiz desteği 9 bin lira oldu. Nişanlı çift bu desteklere ayrı ayrı başvurursa toplamda evlilikten önce 67 bin 952 lira karşılıksız paraya kavuşacak.
3-5 YIL DÜZENLİ BİRİKİM ŞART
Bankada hesap açıp 3-5 yıl düzenli birikim yapanlara devlet maddi destek sağlıyor. 2019 için konut hesabında kişi başına elde edilebilecek devlet katkısı şöyle:
36-47 ay para biriktirenler için katkı oranı yüzde 15, azami katkı 20 bin 184 lira
48-59 ay para biriktirenler için katkı oranı yüzde 18, azami katkı 21 bin 737 lira
60 ay ve üzeri para biriktirenler için katkı oranı yüzde 25, azami katkı 24 bin 476 lira.
ÇEYiZ DE DEVLETTEN
Çeyiz hesabında 3-5 yıl birikim yapıp 27 yaşından önce evlenenlere ödeme yapılıyor. Yani hesabın 24 yaşını doldurmadan açılması gerekiyor. Devlet katkısı üst sınırı 9 bin lira. Evlilik tarihinden önce asgari 3 yıl boyunca Çeyiz Hesabı’na düzenli ödeme yapılması gerekiyor. Çeyiz hesabında biriken paradan yılda 2 kez çekilebiliyor. 2019 için verilen destek tavanları:
36-47 ay için hesaptaki birikim tutarı yüzde 20 ile çarpılır; ödenecek tutar 6 bin 500 TL’yi geçemez.
48-59 ay için hesaptaki birikim tutarı yüzde 22 ile çarpılır; ödenecek tutar 7 bin 500 TL’yi geçemez.
60 ay ve üzeri için hesaptaki birikim tutarı yüzde 25 ile çarpılır; ödenecek tutar 9 bin TL’yi geçemez.
EN AZ 3 YIL ÖDEME
Konut hesabından katkı alabilmek için, en az 36 ay birikim yapmak gerekiyor. Yaş sınırı yok. Hiç evi olmayanlar bu haktan yararlanabiliyor. Konut hesabında isteyen faiz geliri elde edebiliyor. Yalnızca TL cinsinden konut hesabı açılırken, 18 yaşından küçükler için ise sadece veli ve vasisi adına hesap açılabiliyor. Hesaba aylık ödeme asgari 388 lira civarında.
Çeyiz hesabından yeni evlenenler, konut hesabından ise hiç evi olmayanlar faydalanabiliyor.
EŞE DE ÖDENİR Mİ
Çeyiz parası, yalnızca ölüm aylığı almakta olan kız çocuklarına ödenir. Vefat eden eşinden dolayı aylık alan, dul eşin yeniden evlenmesi halinde, kendisine çeyiz parası ödenmez. Dolayısıyla dul aylığı alan kişiler, evlendiklerinde aylıkları kesilir ve çeyiz parası alamazlar.
YARDIM KAÇ TL?
Kız çocuklarına ödenen çeyiz parasının miktarı, kendilerine ödenen ölüm aylığının 2 yıllık tutarı kadardır. Örneğin 500 TL ölüm aylığı alan kız çocuğuna, ölüm aylığının 2 yıllık tutarı olan 12 bin TL çeyiz parası ödenir. Çeyiz parası, evlendiği için aylığı kesilen kız çocuğuna peşin olarak ödenir. Bu parayla evlilik sürecindeki masrafların karşılanması hedeflenir.
YETİMLERE 24 MAAŞLIK DESTEK
Vefat eden sigortalıların ailelerini koruyan birçok düzenleme mevcut. Bunlardan en önemlisi ölüm ve yetim maaşı. Bu ödemeleri alan eş ve kız çocukları için ayrıca evlenme ödeneği de bulunuyor.
KiMLER FAYDALANABiLiR?
Anne veya babasından dolayı ölüm aylığı alan kız çocuklarının aylıkları, erkek çocuklardaki gibi belirli bir yaşa gelince kesilmiyor. Bu kişiler, evlendiği tarihte yazılı olarak talep ederse ölüm aylığının 2 yıllık tutarı, çeyiz parası olarak kendisine ödenir. Bu noktada önemli olan, SGK’dan yazılı olarak çeyiz parasının talep edilmesidir. Kız çocuğu yazılı olarak talep etmezse SGK otomatik olarak çeyiz parası vermiyor.
ZAMAN AŞIMI VAR MI?
Çeyiz parasının talep edilmesi için 5 yıllık hak düşürücü süre söz konusu. Yönetmeliğe göre, evlendikten sonra 5 yıl içinde çeyiz parasını talep etmeyen kız çocuğu, bir daha talep edemiyor. Yani, 1 Ocak 2019’da evlenen kız çocuğu, 1 Ocak 2024’e kadar talep dilekçesini SGK’ya vermezse hakkı yanıyor.
NASIL HESAPLANIR?
Çeyiz parası hesaplanırken, kız çocuğuna ödenen ölüm aylığının ek ödemeler hariç tutarı dikkate alınır. Dolayısıyla ölüm aylığının 2 yıllık tutarı hesaplanırken ek ödeme niteliğindeki tutar hariç olmak üzere, aylığın 2 yıllık tutarı kız çocuğuna ödenir. Bu detay bilinmediği için çoğu kez çeyiz parasının eksik ödendiği düşünülür, ancak ek ödeme niteliğindeki tutarlar hesapta dikkate alınmaz.