Fransa, Cezayir direnişinin sembol isimlerinden avukat Ali Bumincil’in 1957’deki Cezayir Bağımsızlık Mücadelesi sırasında Fransız ordusu tarafından işkenceyle katledildiğini kabul etti.
Elysee Sarayı’ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Fransa’nın sömürge tarihine ve Cezayir Savaşı’na ilişkin tarihçi Benjamin Stora’nın 20 Ocak’ta sunduğu rapordaki tavsiyeye uyarak bu kararı aldığı belirtildi.
Macron’un dün Elysee Sarayı’nda görüştüğü Bumincil’in çocuklarına, babalarının “intihar ettiği” iddialarının aksine Fransız sömürge güçlerince öldürüldüğünü itiraf ettiği aktarılan açıklamada, Fransa Cumhurbaşkanının bu itirafı Fransa adına yaptığını ilettiği bildirildi.
Açıklamada, kolonyal sisteme başkaldıran Buminci’nin işkenceci Fransız General Paul Aussaresses’in emriyle Fransız askerlerince alıkonulduktan sonra gizli bir yere götürüldüğü, burada kendisine işkence edildiği, ardından 23 Mart 1957’de katledildiği aktarıldı.
İki ülke arasında sömürge dosyası
Fransa’nın 1830’da başlayan ve 1966 yılında sona eren Cezayir’deki sömürge dönemine ilişkin Cumhurbaşkanı Macron’un, tarihçi Stora’ya hazırlattığı rapor, iki ülke arasındaki sömürge tartışmasını yeniden gündeme taşıdı.
Rapora göre, Fransa, Cezayir topraklarında 17 ayrı nükleer deneme yaptı ve Fransız güçlerinin bu topraklara döşediği mayın ve patlayıcılar binlerce Cezayirlinin canına mal oldu.
Diğer yandan Fransa basınında Macron’un bu konuda özür dilemeyeceği haberleri, Cezayir’de tepkiyle karşılanmıştı.
Fransa’nın Afrika kıtasındaki sömürgeci tarihinin en güncel ve en kanlı örneğini teşkil eden Cezayir, 1954’te bağımsızlık mücadelesine başladı.
Cezayir, 8 yıl süren bağımsızlık mücadelesiyle bu uğurda en ağır bedel ödeyen ülkelerden biri kabul edilirken, yaşanan büyük acılar, Fransa’nın Afrika’dan çekilirken bıraktığı “kara leke” olarak tarihe yazıldı.
Ülkede yıllar süren insanlık dışı savaşta yaklaşık 1,5 milyon Cezayirli hayatını kaybetti, milyonlarca insan yerinden oldu.