ABD ve Çin arasında yaşanan gerginlik Dolar/Yuan savaşına dönüştü. Dünyanın iki süper gücü arasında yaşanan savaş dün gece doları fırlattı. Dolar/TL, Asya piyasalarında gece 6.40 seviyesine yaklaşıp 5.80’e gevşedi. TL’nin sığ piyasadaki kayıpları yüzde 15’i buldu.
Dün gece dolara ne oldu?
Ekonomistler Platformu Başkanı Dr. Oğuz Demir, bu sorunun yanıtını şöyle özetledi:
-Dün gece olan olay bütün dünya borsaları kapalıyken oldu. Sadece Asya borsaları açılınca başladı. Aslında Çin ile ABD arasındaki gerginlik özellikle Asya’da Türk Lirası sahibi olan yatırımcı için panik yarattı. Aslında bu mekanik bir durum. Bundan 7 ay ve 10 ay önce de benzer bir durum yaşandı. Çeşitli kontrol noktalarına yatırımcı al-sat emri koyar. Kendisi uyuduğunda uyandığında bu işlemlerden zarar görmesin diye. Dediğim gibi Asya’daki paniğin Türk Lirasının düşmesine neden olması daha önce de yaşandı. Bizim piyasa açılınca hızlıca topladı. Değer kaybı dün bir ara yüzde 10’a kadar çıktı. 5.70’lerden 6.30’lara yaklaşık 60 kuruşluk bir değer kaybı oldu. Aslında bu finansta yazılımın devreye girmesi, insanların o noktalarda yatırımcıların o alanlara al-sat emirlerini koyması; 5.80 oldu mu sat diyor, 6.00 oldu mu sat diyor. Buralara geldi mi otomatik olarak hızla satmaya başlıyor.
Stop loss, bir satış işleminde anlık fiyatın üstünde belirlenen fiyat seviyesine ulaşıldığında pozisyonun otomatik kapanmasını sağlayan emirdir. Yani stop loss, yatırımcıyı daha fazla zarar etmekten kurtaran bir emir türüdür.
Üç kuruş birikiminizi panik halinde dolara yatırmayın
Herkesin aklındaki soru dolar yeniden fırlar mı? Bu soruya da Oğuz Demirel şu yanıtı veriyor:
-Dünkü mesele bizde yeniden sıçramaları hatırlattığı için içeride yeniden yerlinin dolarizasyonunu arttırabilir. Ama üç kuruş birikimimizi götürüp panik halinde dolara yatırmaya başlayabiliriz. Bu panik doğru değil. Bu tip hareketler olduğunda zarar eder yatırımcı Böyle bir sıçrama riski aslında yoktu. Dediğim gibi dün hem biraz teknik hem ABD-Çin tedirginliği ortalığı karıştırdı. Şunu unutmamak lazım. Evet, bu tip sıçramalar görmeyebiliriz. Ama Merkez Bankası üzerinde baskı devam ettikçe, dünyada Türkiye siyasi ve ekonomik olarak riskli görünmeye devam ettikçe doların yönünün yukarı olması ihtimali maalesef yüksek.
Ekonomi uzmanı Uğur Gürses ”Trump-Yuan döngüsü devam ettikçe kur çok dalgalanacak. Buna hazırlıklı olmak gerekiyor” uyarısında bulundu.
Uluslararası Finans Enstitüsü Genel Müdüründen Türkiye’ye uyarı
Brooks Türkiye’ye bir uyarı daha yaparak sabit Lira’nın daha az kredi gerektirdiğini bunun da ekonomik durgunluğa dönüş anlamına geldiğini belirtti. İstikrarlı bir büyüme için daha fazla kredi gerektiğini söyleyen Brooks bunun 2018’in ortalarında ve 2019’un ilk çeyreğinde olduğu gibi zayıflattığını bunun çok zor olduğunu dile getirdi.
Yeni dalgalanmalara hazırlıklı olun!
Ekonomist Uğur Gürses de Dolar’ın neden fırladığını dair açıklamasında Trump’ın yeni ticaret savaşı hamlesi nedeniyle kimi panik yatırımcıların TL’ye karşı dolar aldığını ve bunun kuru yukarı ittiğini söyledi. Gürses kurda yeni dalgalanmalara hazırlıklı olmak gerektiğini belirterek şu mesajları attı:
5. İsteyene, tüm bunları bilmeyenler için “Malazgirt’in yıldönümünde paramızın değerini çökertmek istediler” argümanı da rafta; kullanılmaya hazır duruyor.
3. Kur 6 seviyesini de aşıp 6.3370’e kadar vurdu.
sonra da bu köpük söndü.
Ama Trump-Yuan döngüsü devam ettikçe kur çok dalgalanacak. Buna hazırlıklı olmak gerekiyor.
2. Kimi panik yatırımcılar TL’ye karşı dolar alınca, kuru yukarı ittiler. Sığ piyasada kur, daha önce zararı sınırlamak için “stop loss” siparişi bırakılan seviyelere deyince kur daha da sıçradı. Daha yukarı seviyelerdeki “stop-loss” noktaları mayın gibi patlamaya başladı ve
İşte diğer ekonomistlerin yorumları şöyle:
Gece yaşadığımız 5.80 üzerine çıkan usdtry hareketi, Çin Yuanındaki hızlı değer kaybı kaynaklı. Haftaya yine global tarafta “riskten kaçış” ile başlıyoruz.
TL yi shortlama ( TL’ye karşı USD alma ) maliyeti düşünce, global endişelerinden en çok TL etkileniyor.
Faiz düşerse, TL kırılgan,
Faiz artarsa büyüme kırılgan.
Fasit daireden çıkmak için yapısal önlemler şart. Yapısal önlemleri hayata geçiremiyorsak TL faiz yüksek kalmalı.
Trump’ın Çin salvosu,
Çin’den sermaye çıkışına ve yuanın sert değer kaybına yol açtı. Fırtınadan TL de nasibini aldı.
En kırılganlardan biri olarak TL nin değer kaybı hızlandı.
Yeni sarsılmalara karşı MerkezB eli zayıf.
Sarsıntılar sürer.
Ülkeyi bu kadar zayıflatanlar utansın
satılır böyle durumlarda. Muhtemeler Türk Lirası da bu muameleyi gördü ve gece bir anlığına 6,39xx görüldü. şimdi daha fazla işlem geçmesi ile piyasa sakinleşti ve TL 5,8040’ta. Çin Yuanının MB tarafından 7,05xx’ten bağlanması piyasaayı rahatlattı. Olan bu.