Çayın Yaygınlaşması ve Özellikleri
Çay bitkisinin dünyada yayılması: Çin’den köken alan çay bitkisinin yapraklarının sıcak suda bekletilmesiyle elde edilen içecek, tein maddesi sayesinde yorgunluğu alır, zihni açar ve ağrıları hafifletir.
Çay Kültürünün Türkiye’de Yayılması
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e: 17. yüzyıldan itibaren Osmanlı İmparatorluğu’nda bilinen çay, Türkiye Cumhuriyeti döneminde de önem kazanmıştır.
Modern Çay Üretimi: 1924’te TBMM tarafından çıkarılan yasayla çay üretimi teşvik edilmiş ve Türkiye’de çayın yaygınlaşması için adımlar atılmıştır.
Çayın Türkiye’deki Önemi ve Tüketimi
Milli İçecek: Türkler tarafından sevilen çay, Türkiye’de milli içecek haline gelmiştir. Rize Çay Araştırma ve Uygulama Merkezi verilerine göre nüfusun %96’sı günlük çay tüketmektedir.
Tüketim Verileri: Kişi başı yıllık çay tüketimi 3,5-4 kilogram seviyesindedir. Türkiye, kişi başına en çok çay tüketen ülke olup dünyanın en büyük 3. çay pazarını oluşturmaktadır.
Çay Üretimi ve Çeşitliliği
Çay Üretim Bölgeleri: Türkiye’de çayın büyük bir kısmı Rize’de üretilmektedir. Karadeniz Bölgesi’nde Trabzon, Artvin, Ordu ve Giresun gibi illerde de çay üretimi yapılmaktadır.
Ürün Çeşitliliği: ÇAYKUR, organik, yeşil, beyaz, pudra gibi çeşitlerden oluşan 25 farklı çay ve çay ürünü üreterek tüketicilere sunmaktadır.
Çayın Kültürel Önemi
UNESCO Listesi: Türk Çayı, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesinde yer almaktadır. Ayrıca Rize-Artvin Havalimanı’nın kulesi ince belli çay bardağı şeklinde tasarlanmıştır.
Çay Gen Bankası: Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nde bir ‘Çay Gen Bankası’ oluşturulmuş ve çayın genetik çeşitliliği korunmaktadır.